Ondernemerschap in de 21ste eeuw en wat succesvol samenwerken én liefde daarin voor cruciale rol hebben

Nieuwetijds Ondernemerschap in de 21 eeuw:
op zoek naar de parels in het leven

Een gouden toekomst. Hoe bereik je die? Is daar een leidraad voor en wat betekent ondernemen in deze tijd? We zitten in een periode van veel veranderingen waarin is gebleken dat ver vooruitplannen en doelen stellen praktisch nauwelijks mogelijk is. We worden ingehaald door plotse en verstrekkende veranderingen zoals nu als gevolg van het coronavirus. Heel lang werd bij samenwerkende teams gedacht dat het vooral ging om winstmaximalisatie en goed rendement. Het blijkt om veel meer te gaan, zo komt duidelijk naar voren in de 49^e Masterclass van Mind&Health.

Alles is Liefde

Liefde is de cruciale succesfactor zegt Erik Smithuis (medeoprichter en directeur ICM Opleidingen & Trainingen; spreker; voorzitter Stichting Challenge Day Nederland; oprichter Stichting Be the Change)! Wellicht dat het wat ‘halleluja’ klinkt, maar liefde heeft heel veel concrete uitingsvormen op zakelijk vlak zoals positief samenwerken, goed werkgeverschap, en bijvoorbeeld de realisatie van een organisatiecultuur waarin mensen zich gezien en gehoord voelen. “Hoe blijf je in deze tijd een liefdevolle ondernemer, waarom is dat zo snoeihard nodig juist nu, en IS het te leren?”, vraagt de directeur van Mind&Health Peter Kuijper aan Erik in zijn introductie van deze eerste masterclass ten tijde van het coronavirus.

“Jazeker is het te leren”, trapt Erik af, “Je hebt actief leren in je tiener- en twintiger jaren, maar het meeste leer je in de praktijk iedere dag weer in de vorm van verdieping van je kennis en nieuwe inzichten.” Het is als het ware een zoektocht naar zelfontwikkeling. Hoe bereik je succes in de goede zin van het woord in deze wereld? Door op zoek en onderzoek te gaan naar wat klopt en wat niet klopt in je leven. Dit is een levenslang proces. Een proces dat je door ervaring – levenservaring – kunt verfijnen. Stap voor stap.

Covid-19: Illusie van het maakbare

Keuzes bepalen de toekomst. Hoe bijzonder is het dan om DE grote les van de afgelopen maanden te ervaren: er valt niets te plannen! In deze coronatijd is de illusie van het maakbare en het planbare wel ontluisterend duidelijk naar voren gekomen. Voor het bedrijfsleven is het een harde wake-up call gebleken. “Ook voor mij en mijn bedrijf ICM”, deelt Erik openhartig met zijn publiek, “Op 12 maart waren er zo’n 3 tot 4.000 cursisten bezig. En van de een op de andere dag is alles stil komen te liggen.”

“De stilte is het grootste geschenk van deze tijd.” Een citaat uit het boek ‘Een Gouden Toekomst’ van Erik Smithuis. Die stilte is een cruciaal geschenk in ieders (ondernemers)leven. Want als je onder druk komt te staan, kun je twee dingen doen: ofwel je kunt tijdelijk bevriezen en niet weten wat te doen; ofwel je kunt weer terug naar de kern gaan, aldus Smithuis.

Dicht bij het vuur warm je het beste

Deze toonaangevende spreker op het gebied van ondernemerschap en persoonlijk leiderschap laat dat laatste wel zeer letterlijk zien en horen tijdens zijn businessseminar bij Mind&Health. Een kwetsbaar kijkje in de keuken van zijn carrière laat ons zien hoe onderzoekend (en hobbelig) die weg naar liefdevol ondernemerschap met hart en ziel verloopt. Hij startte zijn carrière bij Henkel alwaar hij zes jaar in de marketing/sales werkte en waar al snel duidelijk werd dat zijn vuur oplaaide voor het trainen van mensen en persoonlijke ontwikkeling. Toch duurde het nog even voordat hij de overstap van sales naar trainingen waagde. Via een headhunter kwam hij daarna bij Pepsi in het salesteam terecht. Daar, op een ‘Top 150 van Europa’ Event waar iedereen werd gebrainwashed met de boodschap ‘we’ve got to sell more’ kwam zijn inkeer: zijn hart was niet bij keiharde sales. Tijdens een vakantie op de Griekse eilanden in 2003 besloot hij samen met een goede vriend het roer om te gooien en een opleidingscentrum op te gaan starten waar men met hart en ziel zou werken. Na 5 jaar hadden ze 60 medewerkers in vaste dienst. In 2013 werden ze door klanten verkozen tot de beste opleider in de branche en realiseerden zij een omzet van 10 miljoen. Anno 2020 zitten er 120 man op kantoor. Wat dreef hen? Wat was hun missie? Ze wilden vooral zakelijkheid en menselijkheid samenbrengen.

Parel in de branche

Zakendoen anno 2020 gaat er volgens Erik juist om om vanuit menselijkheid te kijken wat je te doen hebt als werkgever en als mens. De ambitie van hem en zijn zakenpartner was en is: ‘de parel in de branche te zijn’. Wat dat inhoudt? Dat ze een bedrijf hebben waar:

mensen graag willen werken
een laag verloop is
een hoge betrokkenheid is.

Dat hun samenwerking zo’n klinkend succes zou worden, was geen sinecure. Samenwerken is net als samenleven complex. Feit is dat de meeste businesspartners die een samenwerking starten, binnen 5 jaar weer uiteen zijn. Hoe vind je elkaar en hoe verrijk je elkaar? DAT is de uitdaging.

Beter een dubbele diamant dan een ruwe diamant

Wat zie je in de meeste bedrijven als businessmodel? Er is een visie, een plan. Van daaruit wordt de strategie bepaald en wil men bepaalde resultaten behalen met de inzet van de aanwezige systemen (inclusief de mensen die daar in passen). Dit soort bedrijven zitten dus met hun focus heel erg op het DOEN. Al deze onderdelen zijn zichtbaar in de organisatie voor iedereen. En zo lang de resultaten in orde zijn en gehaald worden, dan blijft dit model prima werkend voor hen.

Maar meestal is dit niet het geval en blijven de resultaten achter. Dan kiest men voor een andere strategie, een nieuw plan en een nieuw systeem met nieuwe mensen die het tij dient te keren.

Er is echter veel meer aanwezig en bepalend voor het succes! Als je een mooie grote boom neemt bijvoorbeeld, dan zit er onder de grond evenveel hout als boven de grond, nietwaar? Dat is in organisaties niet anders, alleen dat is vaak niet bekend! “Wat bedoel ik hiermee? Welk veelal onzichtbaar deel zit er in bedrijven dan onder de grond en vormt de onderkant van dit diamantmodel?

Onder de visie, het plan ligt een missie ten grondslag: ‘wie wil je zijn als bedrijf?’. Ook een set van waarden vormt mede het fundament van je organisatie. Voor veel werknemers zijn deze niet zichtbaar waardoor het lastiger is te verbinden met hun werkgever. Deze zijn echt belangrijk”, licht Erik toe, “Als je zonder waarden leeft, leef je ‘waarde(n)loos’😉!”. “Bij ons bedrijf werken wij met 4 basiswaarden: kwaliteit; resultante of resultaat; persoonlijke aandacht en plezier. Vanuit de missie en de waarden kom je dan bij – wat ik noem – de spirit. Spirit staat voor: samen zijn en plezier maken. Het raakt de dimensie van ‘ik kan hier mijzelf zijn’. Als de spirit niet aanwezig is, dan is er niets. Is spirit wel aanwezig, dan voel je je gewaardeerd, dan is er betrokkenheid, dan is er plezier.”

Deze onzichtbare onderkant van het diamantmodel legt de focus op het ZIJN. Wil jij vertrouwen in je bedrijf? Dan dien je vertrouwen te geven. Wil jij betrokkenheid bij je bedrijf? Dan dien je je betrokkenheid ook richting je mensen te tonen. “Je krijgt wat je bent, niet wat je wilt.” Dit mechanisme werkt van binnen naar buiten toe. Zowel de bovenkant als de onderkant van deze diamant zijn nodig in een succesvol bedrijf. Beiden zijn als het goed is ook voortdurend in interactie met elkaar.

Waarom vergeten veel bedrijven de onderste helft van dit diamantmodel? Omdat er in feite twee drijfveren zijn die elkaar uitsluiten. Als je dat als ondernemer beseft, dan krijg je de mogelijkheid te kiezen. Enerzijds is er de drijfveer Liefde en Vertrouwen; anderzijds de drijfveer gebaseerd op Ego en Angst. “Hier zijn we mee opgevoed,” legt Erik uit, “We dienen nog steeds te presteren; we hebben nog vaak de angst te verliezen maar feitelijk gezien kun je niets verliezen. Alleen maar winnen. Als de grondtoon in je bedrijf en je leven Liefde en Vertrouwen is, dan creëer je wezenlijk een andere visie en strategie dan wanneer Ego en Angst de grondtoon vormen.”

Terug naar de intentie

Er komt een fundamenteel punt waarop je kiest: vanuit welke intentie wil ik zijn, doen en leven? Vanuit welke dimensie kijk ik naar het leven? Is dat vanuit liefde of vanuit ego? Iedereen komt op dat punt een keer. Natuurlijk zijn er altijd koplopers die er voor kiezen NIET meer vanuit angst te volgen en een andere weg in te slaan. “Besef je dat de mens de enige diersoort is die incompetente leiders volgt….?”, spreekt Erik lachend zijn publiek toe, “En ergens is dat niet gek want men is ook ver van zichzelf en zijn natuur verwijderd geraakt anno 2020. Maar ALS je dan voor vertrouwen besluit te kiezen, ga er dan ook voor 100 procent voor! En niet slechts voor 99 procent. Want bij 99 procent is er toch nog twijfel. We zitten allemaal in de -zoals ik dat noem- ‘daily classroom’. Dagelijks worden we gespiegeld in onze oordelen en ervaringen. Voor mij is het sleutelwoord dankbaarheid. Is dat er niet, dan is er niets aanwezig. Is dat er wel, dan is iedere dag een geschenk. Zo leef en werk ik.”

Be the change you wish to see in the world

Bij Nieuwetijds Ondernemen of samenwerken gaat het vooral hierom: het antwoord op de vraag ‘Waar geloof jij nu eigenlijk in?’. “Schrijf dat op waar jij eigenlijk in gelooft!”, moedigt Erik ons aan, “Ei-gen-lijk…is hetzelfde als ‘gelijk eigen’…doen dus! In essentie gaat het om de leeflijn verleden-heden-toekomst en bijbehorende emoties en staat van zijn. Bij een negatieve focus op het verleden is er vooral veel spijt; bij een negatieve focus op het nu ervaar je vaak onrust; en ligt je focus op de toekomst in vooral negatieve zin dan overheersen veelal de zorgen. Als je die focus in het nu en richting de toekomst meer positief ombuigt, kom je in het zogeheten’ Kairos* ’ terecht. Waar ‘Kairos’ is, is inspiratie, eenheid, intuïtie, liefde, stilte, bezieling et cetera. Hoe vaker je zorgdraagt in Kairos te zijn door bijvoorbeeld te wandelen, rust te nemen, powernaps te nemen, hoe beter het je lukt om van daaruit te handelen.

(* Kairos: een nieuwe bevlogenheid. Kairos, ook wel ‘de god van het geschikte moment’ genoemd)

IQ+EQ+SQ = succesformule

Samengevat gaat Nieuwetijds succesvol Ondernemen om een combinatie van:
1. IQ (kennis en vakbekwaamheid)
2. EQ (samenwerken en emotionele intelligentie); en
3. SQ (inspiratie en bezieling).
Heb je als ondernemer of leidinggevende deze combinatie te pakken, dan wil iedereen met je werken.

Leefregels voor liefdevol leven en werken

Hoe realiseer je dit vraag je je misschien nu af? Heel simpel. Aangezien je enkel invloed hebt op je eigen leven, behoor je dus alleen daarop je focus te leggen. En dan begin je met:

“If you know better you do better”
Vaker ‘Nee, dank je wel’ zeggen
Inzetten van je onderscheidend vermogen (i.e. ‘discernment’): wat ga je wel en wat ga je niet doen. Maak dit onderscheid vanuit vertrouwen (en niet vanuit angst en ego).
“Lead by example”.

Als er verbinding ontstaat, kunnen we vervolgens samen onze doelen bereiken. Het komt allemaal neer op ‘zie mij voor wie ik werkelijk ben’. En hoe mooi is het te beseffen dat we eigenlijk allemaal 1 grote familie zijn op weg naar eenzelfde huis….

. (deze dan wit maken)

Met dank aan Erik Smithuis en Debby van Soest, de schrijfster van deze blog

De blog is geïnitieerd door Mind&Health