Verbindend communiceren met behulp van geweldloos communiceren

We kunnen niet NIET communiceren. Verbaal. Non-verbaal. We communiceren de hele dag door. Met anderen en ook met onszelf (zelfspraak). En dan komt het op de punten en komma’s aan of je daarmee bereikt wat je wenst te bereiken. Niet gek dat dat -ondanks onze vaak goede intenties – niet altijd even soepeltjes verloopt. Heb je dat ook wel eens? Dat je oprecht verbaasd bent vanwege een voor jou onverwachts felle of negatieve reactie van een ander? Dat je goedbedoelde communicatie een averechts effect laat zien en eerder tot verwijdering en conflict leidt dan tot toenadering en verbinding? In de masterclass op 17 juni nam Anja Nekeman ons mee in de zin en onzin van communicatie en liet zij ons ervaren wat geweldloze communicatie doet met de mate van verbinding die je kunt voelen als je van hart-tot-hart in contact weet te komen.

Of het nu in een privé setting is of op de werkvloer, we hebben allemaal te maken met conflicten, weerstand en veroordelen van situaties en personen die de sfeer niet ten goede komen. Maar waar gaat het hier ten diepste nu eigenlijk over als dat zich voordoet? Dat ontdek je aan de hand van verbindende communicatie. Het is een andere manier van communiceren die je helpt je communicatie effectiviteit te verbeteren, en is gebaseerd op het gedachtegoed Nonviolent Communication (i.e. geweldloos communiceren) van de klinisch psycholoog Marshall Rosenberg. Het is een bijzonder heldere leidraad om je invloed te vergroten door doeltreffend en vooral bewust te communiceren, trapt Anja de interactieve avond af.

Manier van leven

Voor haar is het inmiddels een manier van leven geworden waarbij ze purpose driven wil bijdragen aan de vervulling van bewuste EN onbewuste behoeften van anderen, vertelt ze bevlogen. En ze belooft de aanwezigen dat zij hierna zodanig met deze praktische tool aan de slag kunnen dat ze minder vaak uit de bocht zullen vliegen op relationeel en communicatief vlak. Haar belofte aan ons: “Na deze masterclass ben je succesvoller in het analyseren van wat er daadwerkelijk leeft bij de ander en begrijp je de drijvende krachten onder gedrag veel beter. Door de inzet van verbindende communicatie is het veel eenvoudiger om in je manier van uiten aan te sluiten bij de ander in situaties die dreigen te ontsporen in conflicten of weerstand. Zo haal je het beste uit je relaties met anderen door een stevigere verbinding en door hoofd en hart met elkaar te verbinden.”

How we are meant to live

Kernwaarde in het gedachtegoed van Marshall Roosenberg is compassie. Deze psycholoog uit de jaren 50/60 vroeg zich af wat mensen stimuleert om compassievol te leven en wat andere mensen nu juist weerhoudt om dat te doen? Hij ging mensen onderzoeken hierop en kwam erachter dat diegenen die met compassie leven een drietal zaken fundamenteel anders deden:
1. Ze gebruikten andere, minder geconditioneerde taaluitingen en plakten minder oordelen op zowel anderen als zichzelf.
2. Ze hadden een andere manier van denken. Ze oordeelden niet, maar benaderden de ander vanuit oprechte interesse en met open mind en hart.
3. Ze hadden een andere manier van omgaan met macht. Wij zijn in de westerse wereld erg bezig met autoriteit claimen op wat voor manier dan ook. Ervaren wij een ongelijkwaardigheid? Dan gaan we de ander proberen te overtuigen van ons gelijk vanuit ons denken. Je kunt je voorstellen dat dit eerder afstand stimuleert dan een gevoel van verbinding. 

Behoeften zijn leidend

Alles wat we doen, doen we om onze behoeften te vervullen. Niets meer, niets minder. Vaak zijn we ons daar niet van bewust. Een behoeften lijst waar ook wij van Mind&Health mee werken, kan je ondersteunen bij het bewustwordingsproces in wat voor jou nu echt belangrijke behoeften zijn om je gelukkig te kunnen voelen. En van daaruit leer je ook anders te luisteren en reageren naar de ander toe. Begripvoller. Milder. Met als gevolg verbeterde, harmonieuzere relaties; een van de belangrijkste energizers in het gedachtegoed van Mind&Health.

Ieder mens heeft zijn eigen set van behoeften. Het weten wat jouw set is waardoor jij in beweging komt, helpt je geweldloos te communiceren en zo verbinding tot stand te brengen. Het helpt je te doorgronden wat jouw kernbehoeften voor jou betekenen op dieper niveau. Hoe vaak uit je je behoeften nu eigenlijk in dagelijks contact? Hoe vaak hoor je de onderliggende behoeften van je gesprekspartner? We blijven hangen in onze hoofden en vullen in gesprekken snel dingen in met als resultaat contactverlies.

Als we een poging doen onze eigen behoeften helder te krijgen en die van de ander te bevragen, bewegen we van denken naar ons hart en ontstaat verbinding van hart-tot-hart. Dat geeft een bijzonder gevoel van rust en een heel andere energie dan wanneer je tegenover elkaar staat te oordelen, analyseren, interpreteren, diagnosticeren, overtuigen of aanvallend bent in je taalgebruik, zet Anja uiteen. Vaak ontstaat de welbekende clash tussen mensen, doordat we meningen gaan verkondigen. Gelijk willen halen. Verbindende communicatie bied je een ander abstractieniveau aan om op te communiceren.

Jakhals taal en puppycursus

In geweldloze communicatie oordelen we niet. De intentie ligt altijd op het verbinding maken. Aan de manier waarop we dat doen, ligt een tweetal voorwaarden ten grondslag. Allereerst moet er van gelijkwaardigheid uit gegaan worden. En ten tweede dat je contact wilt maken met verbinding. Het probleem is dat we meestal onze eigen lat er tegenaan leggen en daardoor gaan oordelen of in de weerstand schieten. Jakhals taal noemt Anja dat: ”Als jouw intentie NIET is om verbinding te maken, dan moet je een puppycursus volgen, zodat mensen gaan doen wat jij wilt, adviseer ik wel eens gekscherend.”

Voldoe je niet aan die twee voorwaarden dan werk je op het snijvlak van conflicten. En de ongelijkwaardigheid die zo ontstaat is dan een manier om uit verbinding te raken. Die gaat er dan ook simpelweg niet komen. Wat je ook probeert. “Connection before education”, is het devies.

Maar hoe herken je jouw en andermans behoeften nu? Simpel. De gevoelens die je ervaart, zijn de signalen van je vervulde en onvervulde behoeften. Doordat we in situaties zo snel gedachten hebben, invullen en oordelen, raak je elkaar kwijt. En ontstaat er verwarring en negatieve energie. Als je nu communiceert wat jouw onderliggende behoeften zijn en deze ook bij de ander probeert te achterhalen, schakel je over van gedachten naar behoeften; van geen contact naar contact…

Hoe dan?!

We hebben een enorme behoefte 😉 om echt in contact te komen met elkaar, maar we weten bij god niet hoe we dat moeten realiseren. Datzelfde geldt voor verbinding met jezelf… Als jij verbinding weet te maken met jezelf, neem je verantwoordelijkheid voor de invulling van jouw eigen behoeften. Zo ontstaat er ruimte en vrijheid. Wees oordeelloos. Vind er niets van maar word nieuwsgierig en nodig uit tot gesprek.

Anja stelt: ‘Als je je realiseert dat je onprettige gevoelens hebt, dan zijn je behoeften op dat moment niet vervuld. Ervaar je juist prettige gevoelens? Dan zijn je onderliggende onbewuste gevoelens dus wel vervuld.’

In 4 stappen naar verbinding

Welke tools je in kunt zetten in de communicatie als er iets gebeurt waar je niet blij mee bent, leren we na een overheerlijk gezond diner buffet dat Mind&Health standaard aanbiedt tijdens de masterclasses. In slechts 4 stappen kun je je van het conflict af bewegen. Door:
1.         Waarneming.
Wat gebeurt er feitelijk? Kijk als het ware door een camera naar de situatie.
2.         Gevoelens.
Wat ervaar jij en/of de ander? Benoem de emotie die het losmaakt bij jou: welk gevoel voel je dan in je lijf? Het gaat hier om je primaire emoties (en ga dus niet schermen met quasi-gevoelens die de ander het gevoel kan geven dat hij of zij schuldig zou zijn aan jouw gevoel!)
3.         Behoeften.
Wat is op dit moment belangrijk voor jou en/of de ander? Onderzoek wat de reden is dat je de genoemde gevoelens voelt. Bevraag jezelf hoe je de geuite gevoelens van de ander hoort: luister je empathisch of louter vanuit eigen perspectief?
4.         Verzoek.
Wat specifiek zou bijdragen aan jouw welzijn/wat heb jij en/of de ander nu nodig? “Behind right and wrong is a field and I meet you there” …oftewel we verzinnen strategieën om beider behoeften te vervullen in deze stap. Dat betekent niet dat we het eens hoeven te zijn of dat we elkaar aardig moeten vinden, maar we maken wel contact met elkaar en blijven ver van oordelen.

We zijn allemaal golfsurfers

Tweeënhalf uur later sluit Anja een zeer ervaringsgerichte en interactieve avond af met de metafoor dat we allemaal golfsurfers zijn. “Vanaf morgen gaan jullie allemaal voor de eerste keer surfen. Je denkt “Hoe ga ik dit doen?” en je loopt het golvende water in, legt je plank in het water, gaat erop liggen en dobbert mee op de stroming totdat er een golf aankomt. Je gaat staan en probeert de golf mee te pakken, valt om. En gaat opnieuw de golven in. Keer op keer.”

“Je gevoelens benoemen is als het surfen op een golf. Zie het maar als een dans. Je bent continu aan het afstemmen waar die ander zit in zijn energie en wat zijn behoeften zijn die zijn gedrag verklaren. Vaak is het al voldoende als de ander voelt dat je zijn behoeften erkent. Dus toon simpelweg empathie. Meer hoef je niet te doen. Het gaat er niet om wat je vindt. Wat je vindt mag je houden 😉.”

.

Met dank aan Anja Nekeman en Debby van Soest, de schrijfster van deze blog

 

De blog is geïnitieerd door Mind&Health 

.