De kracht van effectief denken en word zo meester van je gedachten

Hoe word je meester van je gedachten? Levensgeluk en rust ervaren is een belangrijke doelstelling van veel mensen. En een belangrijk middel om dat te kunnen ervaren, zijn je gedachten: je cognitieve systeem.  Een verrassend effectieve manier om naar energie te kijken en een verbeterde versie van jezelf te creëren, aldus Toine Simons (auteur, unieke spreker en change accelerator). We denken aan de lopende band. Gedachten kunnen je energie geven en afnemen. Hoe werkt de gedachtegang? Deze werkt op het moment dat je iets waarneemt. Daar heb je vervolgens een perceptie bij, welke bepaalde gedachten, plus een gevoel oproept op basis waarvan je vervolgens een specifiek gedrag laat zien als resultaat. Hoe je dit complete proces kunt sturen, bijsturen en benutten om balans te ervaren, laat Toine ons zien tijdens deze 44^e masterclass van Mind&Health.

Hoe gaaf zou het zijn als de gedachten die we krijgen, enkel en alleen nog maar in een positieve, opwaartse spiraal omhoog zouden gaan? “Als ik nu beloof dat dit een van de beste bijeenkomsten ooit wordt die je gaat krijgen; hoeveel van jullie denken dan: “Nououou Toine, eerst maar eens zien jongen…”, steekt Toine van wal. “En als je dat denkt; hoeveel energie ga je daarin stoppen dan? Op zo’n moment geef je de regie uit handen aan de ander… Het gaat niet om of de uitspraak waar is of niet. Het gaat om wat het met je doet.”

Vrijheid om betekenisvolheid te ervaren

Slim leren denken. Dit is de sterkste verandertool die we als mens bezitten. In je gedachtegang zit je ultieme vrijheid besloten te kiezen wat je denkt. Dat is in het kort waar de Stoïcijnse Belofte over gaat. “Als je dit op de juiste wijze inzet, is het resultaat een goede balans in je denken en doen. Door meester te worden van jouw gedachten maak je doorbraken in je levensgeluk”, is de prachtige belofte die Toine de toehoorders doet. Want het doel is niet zozeer om doelen te halen of succes na te streven. Het doel is om zogeheten betekenisvolheid te ervaren. Waar gaat het nu om in het leven? Je hoeft je alleen maar zorgen te maken over je eigen betekenisvolheid. Of en op welke wijze je die kan verbeteren of verhogen.

Toine daagt zijn toehoorders uit met een poll: “Tegenslag is leuk en geeft energie” en “Er is geen enkele situatie die mij frustreert (zelfs overvolle supermarkten niet!)”. ‘Onmogelijk’, is je eerste gedachte en toch… feit is dat je wel energie krijgt van tegenslag als je er goed mee omgaat. Je (mentale) kracht ligt verborgen in het (leren) accepteren dat er tegenslag IS. Die OEPS- ervaringen zoals Toine ze noemt.

OEPS (I did it again)!

Stel je zou een toverstaf krijgen om iets te veranderen aan jezelf, wat zou je veranderen? Over het algemeen worden dan punten genoemd die betrekking hebben op hoe tevreden je bent over jezelf en onze grote angst afgewezen te worden door anderen. Afwijzing willen we zo veel als mogelijk reduceren en de angst afwijzing te ervaren speelt een grote rol in de zogeheten OEPS-ervaringen/-herinneringen die we hebben opgeslagen onbewust. OEPS- ervaringen leggen het onbewuste cognitieve proces bloot vanaf het moment dat je een gebeurtenis waarneemt, tot en met het gevolg ofwel het resultaat van jouw gedrag als reactie op die gebeurtenis. OEPS (Overtuigingen – Ervaringen – Percepties – Situatie) is de bron van je gedachten van waaruit je allemaal gedachten aanmaakt. Jouw gedachten zijn weer de bron van jouw gevoel. En vanuit jouw gevoel maak je een keuze voor de manier waarop je reageert. Dat gedrag dat je laat zien is de bron van het gevolg, het resultaat. En dat resultaat zal jouw overtuigingen en alle gedachten over de gebeurtenis ondersteunen op dusdanige wijze dat je gestrikt blijft in je zelfgecreëerde ‘Web of Belief’.

Elke beslissing in ons leven is ooit een OEPS geweest. Vaak worden we al op hele kleine triviale dingen getriggerd. We vinden het lastig om afgewezen te worden. Niet dat we dat worden. Nee, dat zijn onze gedachten. Het zit besloten in ons ervaringssysteem en is op te roepen met je gedachten.

Het principe dat hieronder aan ten grondslag ligt, is “The mind in mind”, legt Toine uit. Wij mensen hebben een grote capaciteit om betekenis te ervaren. Helaas hebben we vaak ook ontzettend veel voorwaarden waaraan voldaan dient te worden. Ons algehele welbevinden laten we vaak afhangen van de context of de situatie die op ons afkomt. Dat is lastig. Want dat is ineffectief denken over levensgeluk! Of zoals Epictetus al zei: ”Het gaat niet om de situatie zelf maar om jouw perceptie van de situatie”.

Energy flows where attention goes

Als je je voorwaarden aanpakt, kan je veel meer van je betekenis laten zien aan jezelf en aan anderen. De voorwaarden die je onbewust vaak stelt, komen voort uit negatieve gedachten over jezelf die ingebakken in je systeem zitten. Net zoals het in ons systeem ingebakken zit dat we morgen beter willen worden dan vandaag.

Ga denken over nadenken, spoort Toine aan. Jouw betekenis ervaren en laten ervaren is namelijk echte levenskunst. Je kneedt daarmee je leven tot een mooi leven, mits je je cognitieve vermogen goed aanspreekt. Breid je kennis over de bron van je gedachten uit. Onderzoek hoe je situaties nu eigenlijk beoordeelt. Kost het energie of levert het dat op? Zorg eenvoudigweg dat je anders naar dingen gaat kijken. Veelal houden we onze eigen belemmeringen in stand. Het zijn ingesleten gedachten en gedragspatronen geworden. Daardoor wordt bezieling overvleugeld door belemmering bij de meesten.

Wat kies jij: shit or shine?

”Ga maar na…”, onderbouwt Toine, “Gevaar wordt eerder herkent dan plezier. En negen van de tien belemmeringen kloppen niet. Eigenlijk worden we tegengehouden door dingen die niet kloppen. Jammer toch?!” Want ook hierin hebben we een cognitieve keuze te maken!

Toine legt dit heerlijk beeldend uit met een sprekend voorbeeld zo net na de vakantie: ”Waar kies je voor als je eindelijk met je gezin op vakantie gaat: cross je liever opgefokt in 10 uur vol gas over de autobaan naar je vakantiebestemming zonder te stoppen en met als gevolg helse ruzie in de auto? Of gaat je voorkeur uit naar wat meer tijd inbouwen voor de rit ernaar toe, zodat iedereen blij en tevreden aankomt en jij daar zelf ook baat bij hebt? Kies je voor 12 uur shinen of 10 uur shit in die auto? Als jij iedere keer opnieuw deze cognitieve keuze maakt, dan ontvouwt de wereld zich op een geheel andere wijze voor je.”

Er bestaan 3 valkuilen bij het ervaren van levensgeluk:
1. De ander de schuld geven
2. De situatie de schuld geven
3. Jezelf de schuld geven.
In plaats van naar je eigen betekenis te gaan en je denkpower in te zetten, geef je bijvoorbeeld de ander de schuld. Maar dan heb je geen invloed meer uit te oefenen; die geef je uit handen. Of misschien wil je bevestigd worden? Ook dan laat je jouw betekenis afhangen van een ander en zit je vast in de gevangenis van de gedachten… De ander bepaalt niet of jij ertoe doet. Laat het negatieve gedrag van een ander dan ook nooit jouw gevangenis worden. Je hebt hier een soort keuze in te maken.

Wees kritisch over je manier van denken

Omdat we taal hebben, kunnen we denken. De kunst is om rationeler naar je cognitieve systeem te gaan kijken. Ga buitengewoon slim denken. Dat betekent de bron van je onware gedachten blootleggen en aanpassen. Jouw eigen gedachten: daarin zitten je authenticiteit en je vrijheid.

Je kunt leren je gedachten te filteren. De onhandige gedachten die je hebt, zijn ervaringen c.q. keuzes in hoe je naar mensen kijkt. Waarom zou je stomme gedachten die je hebt, niet gewoon uit je systeem gooien? Zoals bijvoorbeeld “Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg”. Of “ik mag er niet zijn”. Dat zijn belemmerende, stomme gedachten. Dat wat je bent, is wat anders dan wat je denkt.

Be a YES man!

Als kind spelen twee diepe vragen een essentiële rol in je ontwikkeling en groei: “Mag ik er zijn?” en “Kan ik je vertrouwen (mag jij er zijn)?”. In beide zaken worden we allemaal veel teleurgesteld en die negatieve ervaringen slaan we op. Pas in je cognitieve systeem kan je daar iets mee doen door het te onderzoeken en bevragen. Je gaat naar de bron van je gedachten en kunt dat wat je niet (meer) dient, veranderen. Zo kun je veel zaken die je in je eigen gedrag ziet, opzoeken en bevragen: “hoe kom ik daar eigenlijk aan?” en “klopt mijn perspectief wel?”. Op zo’n moment neemt het cognitieve systeem het over van je emotionele systeem. “We kunnen zo veel als we minder voorwaarden zouden hebben!”, sluit Toine bevlogen af. “Waarom hangen we ons toch zo op aan onze beperkende gedachten, onze belemmerende overtuigingen? Terwijl de vrijheid ligt besloten in het meer uiten van bekrachtigende gedachten. Dan gebeurt er iets in de energie. Deze keuze maken we veel te weinig. We doen vaak zo ingewikkeld over wat we nu eigenlijk willen: ertoe doen! Waarom kies je niet meer voor 12 uur er mogen zijn (shine) in plaats van 10 uur alleen maar gezeik over je heen krijgen (shit)?

Eigenaar van je gedachten

Kies ervoor om je humeur niet te laten bepalen door het gedrag van een ander. Het is belangrijk dat je in regie blijft van je humeur. Bedenk voortaan: ‘elke situatie die op mijn pad komt, is van mij. Dat is een feit. Omdat het op mijn pad komt, heb ik er iets mee te doen’. Word eigenaar van je gedachten en gevoel op deze wijze in plaats van slachtoffer van je omgeving. Daarvoor moet je wel keuzes maken:
1. De verantwoordelijkheid van jouw levensgeluk ligt bij jou zelf.
2. Het gaat niet om de situatie zelf die iets met mij doet, maar de manier waarop ik ernaar kijk.
3. Als ik mijn manier van kijken verander zal de situatie voor mij veranderen.

De kracht van je keuze is reuze

Maak een statement van wat je ten diepste verlangt en spreek dat uit naar je omgeving. Je zult zien dat je dan anders naar die ander kijkt en hij of zij verandert. Je kunt geen gedragsverandering realiseren met oude overtuigingen. Het is krachtiger om dat wat ertoe doet daarover bekrachtigend te denken. En die keuze heb je altijd: kies voor een andere manier van kijken.

Daarbij gaat het om de essentiële vraag die je aan jezelf stelt: wat doe ik met het feit waar ik tegenaan loop? Ga ik:
Accepteren
Betekenis geven en vergroten    (hoe denk je? Leer van de situatie wat je over dingen denkt)
Cancelen of Confronteren           (dit zijn situaties die je niet wilt accepteren of verbeteren)

De doorbraak: stoeien en knoeien

Uiteindelijk ontstaat zo meer ruimte voor verbinding, passie en positieve zaken in je leven. Eureka, je doet aan doorbraak denken!

“Als ik nee zeg, kwets ik mensen.”
of           “Als ik nee zeg, blijf ik dicht bij mijzelf.”

De onderste denkwijze brengt je meer. Het haalt je van de handrem af en het geeft meer energie.

“Ik heb bevestiging nodig van anderen om ertoe te doen.”
of           “Ik doe ertoe. Daarom ben ik verantwoordelijk voor mijn eigen bevestiging.”

“Oftewel, op het feest van bevestiging ga je hongerig naar huis”, lacht Toine, “Gebruik je belemmeringen als opstap om te groeien, want: ‘Je leeft kort en bent vreeeeeeeselijk lang dood!”

.

Met dank aan Toine Simons  en Debby van Soest, de schrijfster van deze blog

 

De blog is geïnitieerd door Mind&Health 

.