Verbindend Vermogen – Eerst contact, dan pas het contract

Eerst contact, dan pas het contract
– hoe de inzet van verbindend vermogen leidt tot groei –

‘Zet mensen bij elkaar en je krijgt gedoe. Gegarandeerd. Tegelijkertijd geldt: mensen willen geen gedoe maar juist verbinding.’ Begrippen als contact, vertrouwen en verbinding lijken iets softs te hebben. Intussen zijn het in het bedrijfsleven en de samenleving harde voorwaarden om tot duurzame samenwerking en groei te komen. Of het nu gaat om omzetgroei, winstgroei, persoonlijke groei… aan de basis van iedere vorm van groei staat vertrouwen. En vertrouwen ontstaat daar waar verbinding is. Verbinding met jezelf en vervolgens met je collega’s, je klanten en/of je partner(s).Contact komt immers voor contract. Verbindend vermogen is daartoe het sleutelbegrip, betoogt spreker Marco Buschman (internationale leiderschaps-spreker en -trainer; zeer ervaren team- en executive coach, auteur van bestseller ‘Verbindend Vermogen’ en Managing Partner van COURIUS, specialisten in de menskant van veranderen). Tijdens de 48^e masterclass van Mind&Health stond de ervaring centraal hoe de inzet van je Verbindend Vermogen kan leiden tot betere (werk)relaties, betere communicatie en betere teamresultaten.

De sleutel tot de ander ben jijzelf

Verbindend Vermogen heeft alles te maken met de energizers sociale contacten; thuissituatie; werkleven en zingeving van Mind&Health. Zoals je bij Mind&Health de verbeterde versie van jezelf, je team of je organisatie weer tegenkomt, zo kun je met behulp van je Verbindend Vermogen nog meer energie aan anderen geven vanuit een pure hart-tot-hart connectie die zo ontstaat. “Het weten waar jij jezelf mee verbindt, wat wel en wat niet belangrijk voor jou is en het weten waar jij op dit moment voor staat, is allesbepalend voor de mate van ‘succes’ van jouw rol als leidinggevende, manager, ondernemer of ‘simpelweg’ als mens”, gaat Marco van start.

Disclaimer

Het leven bestaat uit patronen. Daar draait het allemaal om. Hoe doe je de dingen die je doet? Ben je in staat te vertragen om dit te onderzoeken? Evident is dat je het moet ervaren vooral. Zodat je weet wat voor jou werkt en wat niet. “Wat voor jou werkt, hoeft voor diegene naast jou niet te werken. Er is in deze geen goed of fout. Wat voor mij werkt, kan totaal niet goed voelen voor jou. Daarom zet ik nu een disclaimer in: alles wat ik zeg, is waar. Maar het is wel míjn waarheid”, zet Marco direct scherp in. Als je gaat samenwerken, dan neem je jezelf mee in die werkrelatie. En heel veel van wat we doen, zijn patronen. Veelal onbewuste patronen. Het is uitermate zinvol in welke situatie dan ook je eigen patronen regelmatig te onderzoeken: welke patronen heb je nu? En stel zo nu en dan je eigen richting ook ter discussie daarbij.

Alles begint met jezelf

Een ander vertrouwen geven, dat begint bij jouzelf: kun jij je (zelf)vertrouwen geven? Datzelfde geldt voor respect. Pas als je zelfrespect hebt, kun je anderen respect geven. En ook het verbinden met een ander start met het leggen van verbinding met jezelf. Zoals Harry Jekkers zo prachtig bezingt in zijn lied ‘Ik hou van mij’ heb je eerst jezelf daarin te faciliteren voordat je dat vertrouwen, respect of verbinding oprecht aan die ander kunt schenken. Maar kan jij dat? Mag jij dat van jezelf? Want begin je niet met jezelf, dan geef je de ander slechts een cognitief vertrouwen, en niet van hart-tot-hart.

Doen > Hebben > Zijn

Ook in groepen zijn er geijkte patronen. Zoals de meesten bijvoorbeeld bij bekenden gaan zitten of staan op een event of in een meeting. Vaak praten we ook over de functionele kant van onszelf bij een eerste kennismaking (de cv-lijst zogezegd). En ook in de ontmoeting zelf hebben we onbewuste patronen ontwikkeld: “Ga eens na… als je iemand voor het eerst ontmoet, ga jij dan als eerste praten? Stel jij vragen of luister je juist vooral? Hoe verbind jij je met die ander?”. Wat in ieder geval buiten kijf staat, is dat de waarde vertrouwen de nieuwe ‘currency’ is. Als dat stroomt, dan levert dat resultaat op. En het stroomt meer wanneer er geïnvesteerd wordt in de relatie: van Return on Investment naar Return on Relationships, aldus Marco.

Vraag jezelf af: wil je leven vanuit het ‘doen’ (functie/ratio) of vanuit het ‘zijn’ (mens)? Ook Marco geeft toe in het verleden meer als een human doing te hebben geleefd dan als een human being: van Doen naar Hebben naar Zijn… “Ik was wel succesvol op deze manier”, licht hij toe, “maar gaf deze manier van leven mij ook voldoening…? Het begon te schuren dat vooral bezig zijn met het externe beeld, imago, terwijl ik me van binnen niet tevreden voelde. Ik besefte dankzij mijn coach dat ik het om moest gaan draaien. Van leven als een ‘human doing’ naar een ‘human being’: Zijn – Hebben – Doen. Dat mijn blik naar binnen mocht en ik wilde onderzoeken wie ik was en wie ik wilde zijn. Wat wilde ik nu als footprint nalaten?”.

Buschman gelooft in mensen. Eenieder heeft een enorm potentieel, is zijn overtuiging. Zodra je je bewust bent van waar jijzelf staat op het vlak van verbinden tot de ander en de mate van verdieping van je relaties inclusief de relatie met jezelf, kun je ermee gaan spelen en afstemmen, is zijn devies. Hoe leef jij nu eigenlijk? Leef jij vanuit doen of meer vanuit zijn? Wat is jouw behoefte en welke behoeften heeft de ander, en hoe breng je dat bij elkaar? Voorbeeld: wil jij meer kwetsbaarheid op de werkvloer? Lead by example dan en creëer de juiste context zo. Wellicht vraag je je af of je op de werkvloer wel direct kwetsbaar mag zijn? Natuurlijk wel! Het brengt verdieping en het brengt verdiepend vertrouwen. “In feite gaat het dan om de keuze of je voor angst gaat kiezen en dus voorzichtig gaat zijn in gesprekken of voor verbinding en jezelf kwetsbaar opstellen om dat te realiseren”, legt hij uit aan zijn toehoorders.

Witte of zwarte wolf?

Misschien vraag je jezelf ook af wat die ander dan wel daarvan zal vinden als je je kwetsbaar opstelt. Besef dan dat voor iedereen het leven bestaat uit keuzes maken. Iedereen heeft witte en zwarte wolven als gedachten zoals de sage van de oude indiaan prachtig visualiseert: de witte wolven staan voor kansen en mogelijkheden. De zwarte wolven zijn de ‘ja maar…’-gedachten, de spanning en de risico’s. Beiden zijn functioneel; het is geen kwestie van goed of fout, benadrukt hij. In de sage vraagt de kleine jongen aan de oude Indiaan die zijn opa is:” Wie wint er uiteindelijk?” En de man zegt:” De wolf die jij voedt…”

Met je gedachten werkt dat exact hetzelfde. Welke voed jij? Welke gaat domineren: de witte of de zwarte? Hoe is de balans tussen die twee wolven bij jou? Welk patroon is bij jou dominant? Feit is dat beide wolven aanwezig zijn. Het komt neer op de basale keuze: stap je naar voren en erin, of stap je naar achter? “En beiden is goed”, benadrukt Marco nogmaals,” Wees je er eenvoudigweg van bewust.”

Ratio vs gevoel?

Onderzoek bij jezelf hoe kwetsbaar je mag zijn? Wat zeggen jouw zwarte en witte wolven daarover? Hoe doe je dat? Praat je meestal als eerste en begin je over jezelf te vertellen? Of begin je met vragen aan de ander te stellen? Wacht je af? Op het moment dat je een gezonde dosis zelfvertrouwen weet te ervaren, vind je rust en kun je je makkelijker kwetsbaar opstellen. Uit onderzoek* blijkt dat het ervaren van psychologische veiligheid daarbij een cruciale factor speelt. Hoe vrij voel jij je om te uiten wat je voelt? In welke mate creëer jij psychologische veiligheid om je heen en in jouw bedrijf?

Overigens is dit geen kruistocht tegen ratio. Het is zaak om zowel met ratio als gevoel te werken, wil je vertrouwen laten ontstaan. En vertrouwen is hèt sleutelwoord voor organisatorisch en persoonlijk succes, volgens Stephen M.R. Covey, schrijver van het boek ‘The Speed of Trust’. Het winnen van vertrouwen start bij jezelf, vertaalt zich in je relaties en de organisaties waarmee je te maken hebt en deint verder uit naar de markt en samenleving waarin je je begeeft. Hij spreekt over 4 ‘Waves of Trust’:

Laten zien dat je capaciteiten hebt
Laten zien dat je resultaat levert

Een en twee zijn de rationele kenmerken.

Intentie
Integriteit

Drie en vier gaan veel meer over je karakter en wie jij bent. Als alle vier deze componenten in lijn zijn met elkaar, creëer je vertrouwen. “Verbinden met anderen gaat dus om functioneel plus relationeel verbinden; ‘doing’ plus ‘being’; en ratio plus gevoel”, vat Marco samen. Je ratio helpt hoofd- en bijzaken van elkaar te onderscheiden.

Focus en samenwerking

Maar soms heeft je ratio het ook wel eens mis. We krijgen de hele dag door signalen. Die zijn niet allemaal te verwerken. En dus gaan we mentaal focussen in plaats van met een open blik kijken. Dat gebeurt onbewust. Daardoor zien we gerichter en krijgen we een andere perceptie van de werkelijkheid.

Iedereen heeft zijn eigen gefocuste blik. Dit werkt als een filter, een tunnelvisie. We kijken allemaal met eigen filters en zien wat we zien als de waarheid. Ben jij je hiervan bewust? En hoe kijk jij naar mensen, omgeving, situaties, patronen? Hoe mooi zou het zijn als we in een maatschappij met elkaar leven waarin iedereen gelijk heeft, maar wel slechts gedeeltelijk? “Laten we gaan onderzoeken waar de gelijkenissen zitten en waar de verschillen”, spoort Marco zijn toehoorders aan. “Laten we verbinden omdat we met ratio soms mis zitten. Laten we elkaars ideeën horen en nieuwsgierig onderzoeken hoe eenieder daaraan komt.” En zo kom je weer op en in verbinding.

Verbindend samenzijn en -werken

Verbindend Vermogen gaat om reflectievragen als: Ben ik bereid te luisteren naar de spiegel van de ander? Hoe zit jij er zelf in? In welke mate durf jij de verbinding aan te gaan en in welke mate speelt je ego op zo’n moment mee? Maar ook: hoe worden we ‘geframed’ vanuit onze opvoeding? En zijn we in staat voorbij ons eigen oordeel te komen? Kun je luisteren om te begrijpen? Verbindend Vermogen gaat om zowel de rationele als de emotionele kant van verhalen.

You see the world through how you feel

Als we met elkaar gaan verbinden (in teams bijvoorbeeld), dan komen er emoties bij kijken. Denk eens terug aan wat voor jou het beste team was waar jij ooit bij hoorde. Wat onderscheidt dat team van andere teams? Welke kenmerken waren daar aanwezig? Allerlei voor jou belangrijke waarden komen zo naar boven in je bewustzijn en deze kunnen jou inzicht geven in voor jou werkbare patronen die deels rationele en deels mensgerichte waarden bevatten die voor jou dus blijkbaar belangrijk zijn om vertrouwen te hebben, verbinding te voelen en resultaat te boeken. “Het grappige is dat meestal duidelijk wordt dat mensen vaak meer op het gebied van de emotionele of menselijke kant bepaalde waarden nastreven dan op de rationele of functionele kant. Begrijp me niet verkeerd: ze zijn gelijkwaardig en beide absoluut nodig, maar paradoxaal genoeg is de verhouding meer ten gunste van de emotionele kant van de omgang”.

Regel je de emotionele kant met andere woorden goed in, dan heeft dat een multipliereffect aan de rationele kant. Zorg dus dat je de ander ziet als mens: wie hij of zij IS, en koppel dat terug in de vorm van erkenning. Complimenten zijn functioneel; erkenning komt het hart binnen. Zo verbind je. Dat geeft een andere energie. Het is dan ook ongelooflijk belangrijk dat je je eigen emoties ziet en erkent evenals welk gedrag daaruit voortvloeit.

Ieder heeft een eigen interpretatie, een eigen ervaring. Staan we onszelf toe om elkaar ECHT te ontmoeten? Hoe nodig je die ander daartoe uit? Simpelweg door je verbindend vermogen in te stellen, aldus Marco:

vertrouwen geven en ontvangen
bieden en ervaren van psychologische veiligheid
ondersteund worden en voelen (onthoud: werknemers verlaten hun managers, niet het bedrijf! – Gallup bied je veel tools op dit vlak)
empathie ervaren en inzetten

Is verbinding maakbaar?

Er is (te) veel focus op resultaat. Het contract. Maar teams en organisaties bestaan uit mensen. Kun jij als leidinggevende en als mens in de rust eerst contact maken met de ander? Wat als we meer persoonlijk, verbindend contact verder toelaten op de werkplek? Kun je de ander gunnen waar het in essentie om gaat…? Mag daarin de intimiteit ontstaan? Het gaat om het verbinden vanuit zowel de functionele als de menselijke kant van je rol als leidinggevende.

Hoe verbinding ontstaat? Het is er of niet. Net als een goede vriendschap: je voelt het als het er is en ook als het er niet is. Feit is dat verbinding een noodzaak is. Uit onderzoek is gebleken dat wij mensen langer en gezonder leven als er sprake is van sociale cohesie en verbinding. Maar het begint bij jezelf: verbinding met jezelf. En van daaruit verbinding van mens tot mens. Het gaat erom dat je oog voor beide hebt. Je hebt over beide assen te managen, te leven, te zijn. Investeer dus eerst in contact en dan pas het contract. DAAR ligt de sleutel tot succes.

* Google heeft in de eigen organisatie zeer uitgebreid onderzoek gedaan naar het geheim achter high performance teams. Veruit de belangrijkste succesfactor voor een dreamteam is volgens Google psychologische veiligheid.

. (deze dan wit maken)

Met dank aan Marco Buschman en Debby van Soest, de schrijfster van deze blog

De blog is geïnitieerd door Mind&Health